تازه ترین دستاوردهای حوزه نقشه‌برداری زمینی/تهیه نقشه از مناطق تحت تأثیر فرونشست در کشور

به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه‌برداری کشور، مهندس سیاوش عربی، معاون اداره کل ژئودزی و نقشه‌‌برداری زمینی سازمان نقشه­‌برداری کشور؛ در گفتگو با روابط عمومی این سازمان بیان کرد: «وظایف اصلی اداره کل ژئودزی و نقشه‌‌برداری زمینی شامل ایجاد شبکه‌های مبنایی مسطحاتی(GPS)، ارتفاعی و ثقل‌سنجی در سطح کشور به منظور یکسان‌سازی مرجع مختصات و تهیه نقشه‌های پوششی، بررسی تغییرات پوسته زمین (ارتفاعی و مسطحاتی)، عملیات نقشه‌برداری زمینی برای کنترل عکسی به منظور تهیه نقشه‌های پوششی و کاداستر، تعیین ژئویید ملی (با استفاده از ترکیب اطلاعات شبکه‌های مبنایی) و گویاسازی نقشه‌های مبنایی کشور می‌باشد. البته بنا به دلایلی در چند سال گذشته مورد اجرایی نگردیده است.»

وی افزود: «پدیده فرونشست یک پدیده ویرانگر و مخرب است که در طی یک دهه گذشته بسیاری از مناطق کشورمان را تحت تاثیر خود قرار داده است. اداره کل نقشه‌برداری زمینی با توجه به وظیفه ذاتی خود که بررسی جابه‌جایی‌‌های مسطحاتی و ارتفاعی پوسته زمین می‌باشد در طی سالیان گذشته بررسی‌های دقیقی را در زمینه فرونشست با استفاده از اطلاعات ترازیابی دقیق، GPS و رادار انجام داده است و با ورود تکنولوژی‌های جدید سیستم تداخل‌سنجی راداری، شروع به تهیه نقشه‌های فرونشست در سطح کشور نموده است که نتیجه آن تهیه نقشه فرونشست از 40 منطقه تحت تأثیر این پدیده می‌باشد و در حال حاضر  تکمیل نقشه‌های فرونشست سراسری کشور به منظور تولید اطلس فرونشست در دست اقدام این بخش قرار دارد.»
مهندس عربی در ادامه گفت: «با توجه به مخاطرات فرونشست که موجب ترک دیوارها ، ساختمان‌ها، پل‌ها ، بایر شدن اراضی کشاورزی و نیز موجب آسیب زدن به خیابان‌ها، خطوط آبرسانی و ... می‌شود، اهمیت تهیه نقشه‌ها و اطلس فرونشست دوچندان می‌گردد. اطلس‌های تهیه شده برای استانداری، شهرداری، وزارت مسکن و شهرسازی و سایر ارگان‌هایی که در طرح‌های عمرانی مشارکت دارند، بسیار مهم می‌باشد. در این راستا اداره کل ژئودزی و نقشه‌‌برداری زمینی اقدام به تهیه اپلیکیشن NCCViewer کرده است که نقشه‌های فرونشست را به صورت آنلاین در اختیار کاربران قرار می‌دهد.»

وی با اشاره به واقع شدن ایران در کمربند زمین‌لرزه‌ای و وجود زمین‌لرزه‌های متعدد در سطح کشور گفت: «به‌منظور انجام مطالعات ژئودینامیک در سطح کشور، ایستگاه‌های دائم ژئودینامیک در سطح کشور ایجاد گردیده است که در حال حاضر 122 ایستگاه فعال می‌باشند. این ایستگاه‌ها علاوه بر پایش جابه‌جایی پوسته‌ی زمین در سطح کشور یکی از مراجع اصلی شبکه‌های مسطحاتی کشور می‌باشند که اطلاعات آن در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. با استفاده از این ایستگاه‌ها حرکات پوسته‌ی زمین در گسل‌های اصلی پایش می‌گردد و پس از انجام محاسبات لازم در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. یکی از اهداف مهم این ایستگاه‌ها تعیین تغییرات پوسته‌ی زمین در طول زمان می‌باشد. در این راستا، با اندازه‌گیری‌های دائم GPS در ایستگاه‌های شبکه‌های ژئودینامیک و پردازش و آنالیز این داده‌ها می‌توان شناخت دقیق‌تر و کامل‌تری از وضعیت و حرکات پوسته‌ی زمین به دست آورد.»

وی در خاتمه بیان کرد: «در راستای تکمیل طرح جامع توسعه و به‌روز رسانی شبکه‌های مبنایی و چارچوب‌های مرجع در کشور و به‌منظور مدلسازی میدان ثقل زمین و تعیین مدل ژئوئید محلی دقیق ایران، برنامه عملیاتی امسال در این اداره کل، جمع‌آوری داده‌های شتاب ثقل با دقت و تراکم بالا به همراه مختصات دقیق نقاط شبکه ثقل‌سنجی درجه سه در استان اصفهان می‌باشد. تا ابتدای سال 99 حدود 31 درصد از اندازه‌گیری‌های شبکه ثقل‌سنجی درجه سه انجام شده است. عملیات میدانی در سال 1399 در این اداره‌کل به‌منظور تکمیل بخشی از طرح جامع «توسعه و به‌روز رسانی شبکه‌های مبنایی و چارچوب‌های مرجع» در استان اصفهان شامل دوبخش کالیبراسیون دستگاه‌های ثقل‌سنج نسبی و تکمیل شبکه ثقل‌سنجی درجه سه در این استان می‌باشد. کالیبراسیون پنج دستگاه گراویمتر در تیرماه امسال انجام گرفته است. عملیات احداث و اندازه‌گیری همزمان ثقل و GPS نقاط شبکه درجه سه اصفهان نیز از تیرماه امسال در این اداره کل در حال انجام می‌باشد.»